Glikemia obliczana jest poprzez podzielenie poziomu glukozy we krwi po przeprowadzeniu testu żywnościowego z udziałem 50 gram węglowodanów przez poziom glukozy po spożyciu określonego produktu.
Jako podstawę skali przyjęto poziom cukru we krwi po spożyciu 50 g glukozy. Przykładowo spożycie pokarmu, którego indeks glikemiczny wynosi 60, spowoduje, ze stężenie cukru we krwi wzrośnie o 60 procent w stosunku do stężenia uzyskiwanego po spożyciu 50 g glukozy. Klasyfikacja produktów żywnościowych jest oparta o poziom glukozy we krwi po upływie 2-3 godzin od spożycia posiłku.
W celu wyznaczenia indeksu glikemicznego żywności nie korzysta się z informacji o jej skaldzie ani zawartości węglowodanów. Indeks glikemiczny konstruuje się po podaniu określonej grupie osób konkretnego produktu. Jest to grupa reprezentatywna statystycznie. Następnie co 15 minut na przestrzeni dwóch godzin osobom poddanym badaniu wykonuje się morfologię i określa się poziom glukozy w krwi. Jest to sposób, który pozwala na uzyskanie przeciętnego wskaźnika IG. Badania przeprowadzone na wielu różnych grupach osób dają zbliżone wyniki, a średnia jest powtarzalna.